Doğal güzelliklerinin yanısıra yüksek rakımı sebebiyle fiziken de nefes almakta güçlük çekeceğiniz ama sizi büyüleyecek bir coğrafyaya sahip Bolivya.

 

 

Dünyanın en yüksek başkenti Lapaz, dünyanın aynası ünvanını taşıyan Uyuni Tuz Gölü, kendinizi aya basmışsınız gibi hissettiren Ay vadisi, dünyanın en yüksek gölü Titicaca ile birbirinden özel doğal güzelliklere sahip bir ülke Bolivya.

 

Bolivya, benim için Che’nin öldüğü, kominizmin bugün halen hüküm sürdüğü bir ülkeydi sadece. Neden bilmem biraz da soğuk gelirdi bana. Fakat Peru gezimi bir ülke ile birleştirmek isteyince yaptığım araştırmalar sonucunda daha gitmeden bu ülkenin beni şaşırtacağını anlamıştım.

 

Amerika’nın sürekli ambargosuna maruz kaldığı için genel olarak fakir bir ülke. Mc Donalds’ı yenen ülke olarak biliniyor. Yerli halk gitmediği için ünlü zincir, bu ülkeden çekilme kararı almış.

 

Başkent Lapaz’daki 4.082 metrede yer alan dünyanın en yüksek havalimanından giriş yaptım ülkeye. Açıkçası Peru’da yüksek rakımlara alışarak gelmiş olsam da havalimanında bir an ayaklarımın yerden kesildiğini hissetmedim desem yalan olur. Vücutta oksijen tutmayı sağlayan tamamen bitkisel yükseklik hapım ve bol bol da tükettiğim koka çayları sayesinde çabuk alışıyorum dünyanın en yükseklerini barındıran bu sıradışı ülkeye. Size önerim tüm yerel eczanelerde kolaylıkla bulabileceğiniz bu hapı mutlaka alın, hiç boşuna cengaverlik yapıp bana birşey olmaz demeyin. Aksi halde baş ağrısı, kusma gibi bir çok sıkıntıya sebeb oluyor yüksek rakım. Gezinizi en keyifli halde geçirmek için bunu riske atmayın derim.

 

Hayatımda gördüğüm en enteresan şehir Lapaz.

 

And Dağları’nın çanağa benzer bir çukur oluşturduğu yamaçlarına yukarıdan aşağı binaların sıralandığı bir yer burası. Eskiden buzul olan bölge erirken böyle bir çukur yaratmış. Şehir de tam bu çukurun etrafına kurulmuş. Havalimanın bulunduğu bölgeye El Alto diyorlar. El Alto’da daha çok fakir halk yaşıyor. Yukarıdan aşağı rakım azaldıkça yaşayanların gelir düzeyleri artıyor. Şehir merkezine varmak için sürekli bir yokuş iniyorsunuz. 4.100 metreden 3.000’li rakımlara doğru. Şehrin ulaşımında en önemli yeri teleferik oluşturuyor. Her yöne gidebileceğiniz bir hat bulunuyor. Teleferik yaşamı öyle kolaşlaştırmış ki bazı bölgelerde yatay hatlar da bulunuyor.
Bolivya’da ev sahibi olmanın çok bürokratik işlemleri var ve evler genel olarak kiremit halinde bırakılıyor. Çünkü sıva ve boya olduğu zaman daha pahalı vergi alınıyormuş. Bir ara bütün bu vergiler düşürülmüş ve halkı boya yapmaya yönlendirmişlerse de kimse yanaşmamış. Kiremitten yapılmış evler artık Bolivya’nın simgesi haline gelmiş. Evlerin camlarını özellikle en kutsal dağ olarak kabul ettikleri İllimani Dağı’na bakacak şekilde yapıyorlar.
Lapaz’da mutlaka gezmenizi önereceğim yerler ; Calle De Las Brujas ( Cadılar Çarşısı ) ve Valle de la Luna ( Ay Vadisi ).

 

 

Yüzde yetmişi Katolik, yüzde yirmisi Protestan olsa da halen pagan inanışlarını sürdüren yerli halk için Cadılar Çarşısı büyük önem taşıyor. Adak törenlerinde kullanılmak üzere bir çok değişik tanıdığım tanımadığım obje ve bitkinin satıldığı bu çarşı beni adeta büyülüyor. Kendimi 15. Yüzyıla ışınlanmış gibi hissediyorum. Kutsal ayinlerde kullanılan San Pedro kaktüsünden, bolluk ve bereket için kullanılan lama ceninlerine, vudu bebeklerine, şifalı otlara kadar bir çok enteresan malzeme bir anda başınızı döndürüyor. Elbette turistik bir çok hediyelik eşyayı da burada bulabiliyorsunuz.

 

Volkanik hareketler, yağmur ve rüzgar, killi toprağı binlerce yıl boyunca şekillendirerek bir doğa harikasına dönüştürmüş. Bu muhteşem oluşumların bulunduğu Ay Vadisi’ne adından da anlaşılacağı üzere aya benzetildiği için bu isim verilmiş. Kapadokya Peri bacalarına benzese de aralara serpişmiş kaktüsler size farklı bir coğrafyada olduğunuzu hatırlatıyor. Bolivya’nın en ilgi çekici noktalarından biri olan Ay Vadisi, doğanın eşsizliğine bir kez daha hayran kalmanızı sağlıyor.

 

La Paz’dan yaklaşık bir saatlik bir uçuşla Uyuni’ye geçiyorum. Uyuni, düzlük ama 3670 metre yükseklikte yer alan bir şehir. Şehrin en önemli değeri 10.582 metrekarelik yüzölçümüyle, Uyuni Tuz Gölü.

 

Dünyanın aynası Uyuni Tuz Gölü

 

 

Gölün yakınında yer alan ve tuzdan yapılmış tuğlalar ile inşa edilmiş Tuz Otel’imize geçmeden şehrin içindeki tren mezarlığını geziyorum. Güney Amerika’nın önemli bir tren yolu merkeziymiş burası. Artık iyice paslanmaya yüz tutmuş az sayıda trenin yer aldığı bu mezarlık, yoldan geçerken uğrayacağınız size nostalji yaşatacak küçük bir bölge. Ticaret yolunun üzerindeki Uyuni’de sebze ve meyve üretilmezmiş, trenler ve lama kervanları buradan geçerken para yerine geçen tuz blokları ile değiş tokuş yaparlarmış.

 

Heyecanla beklediğim an gelmiş ve dünyanın en büyük Tuz Gölü üzerinde jeepimizle yol alırken sonsuzluğun içinde kendimi akarken bulduğum da hissettiğim duygu gerçekten inanılmazdı. Masmavi gökyüzünün altında, bembeyaz bir düzlüğün üzerinde kilometrelerce giderken tertemiz havanın da verdiği etkiyle yansımalar öyle büyüleyici bir hal alıyor ki kendinizi sürekli fotoğraf çekmekten alamıyorsunuz. Böylesine bembeyaz bir alanda nasıl oluyor da kaybolmuyorsunuz diye soruyorum rehbere, karşımızdaki volkanik dağ Tunupa’yı kendilerine referans aldığını söylüyor. Gerçekten büyük meziyet. Burada tuz, 30-120 mt kalınlığındaymış ama inceldiği bölgelerde oluyormuş, Suyun kaynayarak yukarı çıktığı çukurlara “Suyun gözü” adını veriyorlar. Bu su, sadece tuz bakımından değil aynı zamanda volkanik bir bölge olduğu için mineraller ve gaz bakımından da zengin. Romatizma için birebirmiş. Daha sonra bu yoğun beyazlığın içerisinde tekrar yol alıyor ve Kaktüs Adası’na varıyoruz. Volkanik dağlar, uçsuz bucaksız tuz gölü ve kaktüsler ile burası gerçekten eşi ve benzeri olmayan bir ekosistem. Her yıl sadece 1 cm uzayabilen kaktüslerden bu adada 850 – 1000 yaşında olanları bulunuyor. Her yıl ekim ve kasım aylarında çiçek açan kaktüsler şubat ve mart aylarında kiviye benzer bir meyve veriyormuş.

 

Bu enfes coğrafyada konakladığımız otelimizde çok özel tabii ki. Dünyanın ilk tuz oteli. Bembeyaz tuzdan tuğlalar, yerleri tam anlamıyla kaplayan yürüdükçe ses çıkaran tuzlar ile yer gök tuz. Otelin camından da sonsuzluğa akan Tuz Gölü’nü seyredebiliyorsunuz.

 

Bolivya’daki son durağım, Titicaca Gölü.

 

 

And Dağları’nın kutsal gölü Titicaca. İnka Medeniyeti’nin bu bölgede doğduğu söylenir. 3813 metre yükseklikte yer alan bu göl, dünyanın en yüksek gölü ünvanını taşıyor. Gölde irili ufaklı 42 tane ada bulunuyor ama en büyük olanı Sun of Island yani Güneş Adası, yerlilerin de en önem verdikleri ada. Çünkü burası hem İnkalar hem de daha önce yaşayan yerliler için seromoni adasıymış. Tüm kutsal törenler bu adada yapılıyormuş. Muhteşem manzaralar eşliğinde bir tekne gezisiyle vardığımız bu adanın en yüksek noktasında rehberimizin süpriziyle beni bir şaman karşıladı. Titicaca Gölünün muhteşem manzarası ve dinginleştiren atmosferinde yüzyıllar öncesinin geleneklerini yaşatırcasına yaptığımız arınma ayini Bolivya gezimi taçlandırır nitelikteydi.

 

Günnur Gündüz Ayar

@nuruseyyah